Οι Μακεδόνες έχουν να επιδείξουν επιφανείς προσωπικότητες των Επιστημών , των Γραμμάτων και των Τεχνών, που συνέβαλαν με τα έργα τους στον Ελληνικό Πολιτισμό και στην εξάπλωση του στα βάθη της Ασίας, όπως ο μέγας της διανόησης Αριστοτέλης (από τα Στάγιρα της Χαλκιδικής, προσωπικός δάσκαλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου), ο φιλόσοφος Δημόκριτος, ο σοφιστής Πρωταγόρας, ο ζωγράφος Πολύγνωτος, ο ποιητής Ηγήμων, ο μαθηματικός Λεωδάμας, ο αρχιτέκτονας Δεινοκράτης , ο λεξικογράφος Αμερίας, ο ιστορικός Καλλισθένης , ο επιγραμματοποιός Νικαίνετος, στρατιωτικός συγγραφεύς Πολύαινος , ο κωμωδιογράφος Ποσείδιππος κ.α. Ο Μ. Αλέξανδρος σε κάθε πόλη, σε κάθε Αλεξάνδρεια που ίδρυε, υποχρεωτικά κατασκεύαζε βιβλιοθήκες (βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας).
ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΒΑΡΒΑΡΟΙ
ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ Ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
Αναμφισβήτητα σήμερα οι Αμερικάνοι, οι Εγγλέζοι, οι Γάλλοι, οι Γερμανοί κ.α. είναι υπερδυνάμεις και τα γράμματα, οι τέχνες και οι επιστήμες, ιδιαίτερα η τεχνολογία, στις χώρες τους βρίσκονται σε πάρα πολύ υψηλά επίπεδα. Ωστόσο ας κάνουμε ένα «φλας μπακ», μέσω των αρχαίων συγγραφέων, για να δούμε πως ήταν πριν η οικουμένη και ποιος τη βοήθησε να αναπτυχθεί.
Ανατρέχοντας στον Πλούταρχο ( Περί της Αλεξάνδρου Τύχης ή Αρετής ) βλέπουμε να αναφέρει ότι ο Μ. Αλέξανδρος ξεκίνησε να πάει στην Ασία προκειμένου να τιμωρήσει τους Πέρσες επειδή αφενός είχαν δολοφονήσει τον πατέρα του και αφετέρου γιατί πιο πριν είχαν έρθει στην Ελλάδα και είχαν κατασφάξει τους Έλληνες. Φθάνοντας όμως ο Αλέξανδρος εκεί βρήκε ένα κόσμο με ένστικτα θηριώδη, ανθρώπους να τρώνε τους νεκρούς τους, να παντρεύονται και τις μάνες τους, να προσκυνούνε τους βασιλιάδες κ.α.
Προ αυτής της κατάστασης ο Αλέξανδρος, αντί να συνεχίσει λέει να κατακτά και να τιμωρεί τους Πέρσες και τους συμμάχους τους στην Ασία, άρχισε να απελευθερώνει και να εκπολιτίζει. Αποτέλεσμα? Οι προφήτες και κόσμος της Ασίας να τον ανακηρύξει θεό, «παιδίον Διός». Μάλιστα, επειδή ο προφήτης που το ανακήρυξε έτσι τον προσφώνησε λέγοντας «ω παιδίος », αντί «ω παιδίον», επειδή δεν ήξερε καλά ελληνικά, ο Αλέξανδρος του χαμογέλασε. Λέει συγκεκριμένα ο Πλούταρχος (σε νέα ελληνική από τις εκδόσεις «Κάκτος»):
Οι πρόγονοί σας ήρθαν στη Μακεδονία και στην υπόλοιπη Ελλάδα
και μας προκαλέσατε μεγάλες συμφορές, χωρίς να έχει κάνει
κανείς από εμάς κανένα κακό
«Ο Αλέξανδρος διέταξε να στείλουν γράμμα στο βασιλιά των Περσών που έγραφε: Οι πρόγονοί σας ήρθαν στη Μακεδονία και στην υπόλοιπη Ελλάδα και μας προκαλέσατε μεγάλες συμφορές, χωρίς να έχει κάνει κανείς από εμάς κανένα κακό. Τώρα που εγώ έγινα βασιλιάς των Ελλήνων, πέρασα στην Ασία, για να εκδικηθώ τις δικές σας αδικίες…. Εξάλλου, βοηθήσατε τους Περίνθιους που αδικούσαν τον πατέρα μου και ο Ώχος έστειλε στρατό στη Θράκη που την κατείχαμε εμείς. Ο πατέρας μου δολοφονήθηκε με συνωμοσία που οργανώσατε εσείς, όπως οι ίδιοι διαδώσατε με επιστολές σας σ΄ όλο τον κόσμο …… Οι απεσταλμένοι σας κατέστρεψαν τους φίλους μας και προσπάθησαν να καταστρέψουν την ειρήνη, που έφερε στους Έλληνες. Εκστράτευσα λοιπόν εναντίον σου, επειδή εσύ ξεκίνησες την έχθρα….» (Αρριανός Β 14, 4).
Ο Αλέξανδρος αντίθετα, ίδρυσε περισσότερες από εβδομήντα πόλεις
μέσα στις βάρβαρες χώρες, και διέσπειρε σε όλη την Ασία τα ελληνικά,
νικώντας τον απολίτιστο και θηριώδη τρόπο ζωής
«Αν όμως εξετάσεις τα αποτελέσματα της διδασκαλίας του Αλέξανδρου, θα διαπιστώσεις ότι έμαθε τους Υρξανούς να παντρεύονται, δίδαξε τους Αραχώσιους να καλλιεργούν τη γη, έπεισε τους Σογδιανούς να φροντίζουν τους γονείς τους και να μην τους σκοτώνουν, και τους Πέρσες να σέβονται τις μητέρες τους και να μην τις παντρεύονται. Πόσο αξιοθαύμαστη είναι η φιλοσοφία, χάρη στην οποία οι Ινδοί λατρεύουν Ελληνικούς Θεούς, και οι Σκύθες θάβουν τους νεκρούς τους και δεν τους τρώνε! Θαυμάζουμε τη δύναμη του Καρνεάδη, που έκανε τον Κλειτόμαχο, ο οποίος προηγουμένως λεγόταν Ασδρούβας, Καρχηδόνιος την καταγωγή, να υιοθετήσει τον Ελληνικό τρόπο ζωή. Θαυμάζουμε το χαρακτήρα του Ζήνωνα, που έπεισε το Διογένη το Βαβυλώνιο να επιδοθεί στη φιλοσοφία. Όταν όμως ο Αλέξανδρος εκπολίτισε την Ασία, ο Όμηρος διαβαζόταν παντού, και τα παιδιά των περσών, των Σουσιανών και των Γεδρωσίων μάθαιναν να απαγγέλνουν τις τραγωδίες του Σοφοκλή και του Ευριπίδη. Ο Σωκράτης, όταν αντιμετώπισε την κατηγορία ότι εισάγει καινά δαιμόνια, καταδικάστηκε εξαιτίας των συκοφαντών που υπήρχαν στην Ασία. Χάρη όμως στον Αλέξανδρο, η Βακτρία και ο Καύκασος προσκύνησαν τους θεούς των Ελλήνων. Ο Πλάτωνας έγραψε ένα μόνο σύγγραμμα για την πολιτειακή οργάνωση και δεν έπεισε κανένα, εξαιτίας της αυστηρότητας του έργου. Ο Αλέξανδρος αντίθετα, ίδρυσε περισσότερες από εβδομήντα πόλεις μέσα στις βάρβαρες χώρες, και διέσπειρε σε όλη την Ασία τα ελληνικά (γράμματα και αξιώματα), νικώντας τον απολίτιστο και θηριώδη τρόπο ζωής («Αλέξανδρος δ’ υπέρ εβδομήκοντα πόλεις βαρβάροις έθνεσιν εγκτίσας και κατασπείρας την Ασία Ελληνικοίς τελεσι της ανημέρου και θηριώδους εκράτησε διαίτης») Λίγοι από εμάς διαβάζουμε τους «Νόμους» του Πλάτωνα, αλλά δεκάδες χιλιάδων ανθρώπων εφάρμοσαν και εξακολουθούν να εφαρμόζουν τους νόμους του Αλέξανδρου, αποβαίνοντας έτσι πιο ευτυχείς όσοι νικήθηκαν από τον Αλέξανδρο απ΄ ό,τι όσοι απέφυγαν. Και τούτο γιατί τους δεύτερους δεν τους απάλλαξε κανείς από την άθλια ζωή, ενώ τους πρώτους τους ανάγκασε ο νικητής τους να ζουν ευτυχισμένοι Όταν ο Θεμιστοκλής εξόριστος έλαβε μεγάλες δωρεές από το βασιλιά και τρείς πόλεις να του πληρώνουν φόρους, η μια με ψωμί, η άλλη με κρασί και η τρίτη με κρέας, είπε: «Παιδιά μου, θα καταστρεφόμαστε, αν δεν είχαμε ήδη καταστραφεί». Έτσι λοιπόν και για τις πόλεις που κατέκτησε ο Αλέξανδρος είναι πιο σωστό να πούμε: Δεν θα είχαν εκπολιτιστεί, αν δεν είχαν νικηθεί. Η Αίγυπτος δεν θα είχε την Αλεξάνδρεια, η Μεσοποταμία τη Σελεύκεια, η Σογδιανή την Προφθασία, η Ινδία τη Βουκεφάλα ούτε ο Καύκασος Ελληνική πόλη, με την ίδρυση των οποίων στις χώρες αυτές εξαλείφτηκε η βαρβαρότητα και το υποδεέστερο στοιχείο μεταβλήθηκε ύστερα από την επαφή του με το ανώτερο. Αν, λοιπόν, οι φιλόσοφοι καυχώνται ότι εξευγενίζουν και κάνουν προσαρμόσιμα τα σκληρά και απαίδευτα στοιχεία τους ανθρώπινου χαρακτήρα, εφόσον ο Αλέξανδρος κατάφερε ν’ αλλάξει τη θηριώδη φύση πάρα πολλών φυλών, εύλογα θα μπορούσε να θεωρηθεί Φιλόσοφος.» (Πλουτάρχου Περί της Αλεξάνδρου Τύχης ή Αρετής, Α, 3 – 7, 328 )
το ελληνικό στοιχείο από την αρετή του
και το βαρβαρικό από τη φαυλότητά του
«Ακόμα, η τόσο αξιοθαύμαστη «Πολιτεία» του Ζήνωνα, του ιδρυτή της τάσης των Στωικών, μπορεί να συνοψιστεί στην εξής μία συνισταμένη: δεν πρέπει να κατοικούμε διαχωρισμένοι σε ξεχωριστές πόλεις και δήμους με διαφορετικούς ο καθένας κανόνες δικαίου, αλλά να θεωρούμε όλους τους ανθρώπους του κόσμου αυτού συμπολίτες και συνδημότες…., αλλά εκείνος που έδωσε στη θεωρία την έμπρακτη μορφή της ήταν ο Αλέξανδρος. Αυτός δηλαδή δεν ακολούθησε τη συμβουλή του Αριστοτέλη να συμπεριληφθεί στους Έλληνες σαν να ήταν ηγέτης τους και στους βάρβαρους σαν να ήταν απόλυτος κύριος τους και να αντιμετωπίζει τους Έλληνες ως φίλους και συγγενείς τους ενώ τους άλλους λαούς σαν να ήταν ζώα ή φυτά. Αν ενεργούσε κατ’ αυτό τον τρόπο, θα γέμιζε την ηγεμονία του με αναρίθμητους πολέμους, εξορίες και υπονομευτικές στάσεις. Εκείνος αντίθετα, πίστευε ότι ήρθε ως κοινός Θεόσταλτος συμφιλιωτής και ειρηνοποιός για όλο τον κόσμο, και για τούτο εξανάγκαζε δια των όπλων όσους δεν μπορούσε να πείσει δια του λόγου να ενωθούν μαζί του, και συνένωσε σε ενιαίο σώμα τους ανθρώπους από τους διάφορους τόπους, ενώνοντας και αναμειγνύοντας σαν σε κύπελλο φιλίας τους τρόπους ζωής, τα ήθη, τους γάμους και τις συνήθειές τους.
Όρισε σε όλους να θεωρούν πατρίδα τους την οικουμένη, ακρόπολη τους το στρατόπεδό του, συγγενικούς τους όλους τους καλούς ανθρώπους και ξένους τους κακούς. Δεν τους άφησε να διακρίνουν ανάμεσα σε Έλληνες και βάρβαρους με βάση τη χλαμύδα και την πέλτη, το σπαθί ή τον μανδύα, αλλά όρισε να διαπιστώνεται το ελληνικό στοιχείο από την αρετή του και το βαρβαρικό από τη φαυλότητά του («Το μεν Ελληνικόν αρετήν το δε βάρβαρον κακίαν τεκμαίρεσθαι») , ενώ τα ενδύματα, τα φαγητά, οι γάμοι και ο τρόπος ζωής θεωρούνταν κοινά για όλους, αναμεμειγμένα σε ενιαίο σύνολο με τους δεσμούς τους αίματος και της τεκνοποιίας. (Πλουτάρχου Περί της Αλεξάνδρου Τύχης ή Αρετής, Α, 3 – 7, 329 )
Αρκετοί λένε πως ο προφήτης των βαρβάρων, επειδή ήθελε να τον χαιρετίσει στα ελληνικά, λόγω φιλοφροσύνης λέγοντας «ω παιδίον» αντί για το νι χρησιμοποίησε από βαρβαρισμό το σίγμα στο τελευταίο φθόγγο και είπε «ω παιδίος», χαροποιώντας τον Αλέξανδρο με το λάθος του λόγου του, διαδόθηκε ότι τον προσφώνησε «παδί του Δία» (Ένιοι δε φασα τον με προφήτην ελληνικά βουλόμενος προσειπείν μετά τινος φιλοφροσύνης «ω παιδίος)…(Πλουτάρχου, Αλέξανδρος 27)
Κάποιος, βέβαια, μπορεί να πει ότι όλα αυτά που λέει ο Πλούταρχος είναι φανταστικές κακοήθειες. Ωστόσο δεν είναι έτσι, γιατί:
1) Ανατρέχοντας στον Αρριανό βλέπουμε το Μακεδόνα φιλόσοφο Καλλισθένη να λέει (παρουσία του Μ. Αλέξανδρου, στον άλλο φιλόσοφο Ανάξαρχο, όταν ο τελευταίος πρότεινε να προσκυνούν Έλληνες και βάρβαροι το Μ. Αλέξανδρο): «Θυμήσου ότι δε συμβουλεύεις και δεν συναναστρέφεσαι τον Καμβύση ή τον Ξέρξη, αλλά το γιο του Φιλλίπου, απόγονο του Ηρακλή και του Αιακού, που οι πρόγονοί του ήρθαν από το Άργος στη Μακεδονία και κυβέρνησαν τους Μακεδόνες όχι με τη βία, αλλά με νόμο. Και οι Έλληνες δεν απέδωσαν θεϊκές τιμές στον Ηρακλή όσο ακόμη ήταν ζωντανός και όταν απέθανε, περίμεναν να επιτρέψει ο Θεός των Δελφών την αποθέωσή του. Κι αν ακόμη πρέπει να σκεφτόμαστε όπως οι βάρβαροι, επειδή βρίσκουμε σε βαρβαρική γη, εγώ Αλέξανδρε απαιτώ από σένα να θυμηθείς την Ελλάδα, που για χάρη της έκανες όλη την εκστρατεία, για να θέσης την Ασία κάτω από την Κυριαρχία των Ελλήνων>..» (Αρριανός Αλεξάνδρου Ανάβασις 11).
Επομένως οι Έλληνες σε σχέση προς τους βάρβαρους δεν δέχονται με καμία δύναμη ούτε να τους κυβερνά κάποιος με βία ή χωρίς νόμους ούτε και να τους εξαναγκάζει να τον προσκυνούν ως θεό ή να τον βλέπουν ως θεό, έστω και αν αυτός είναι βασιλιάς, όπως κάνουν ή δέχονται οι βάρβαροι.
2) Ανατρέχοντας στον Ξενοφώντα βλέπουμε ότι όλοι στο Περσικό κράτος, ακόμη και οι σατράπες καλούνταν δούλοι και όταν έβλεπαν το βασιλιά τους έπεφταν στη γη και φιλούσαν το έδαφος, κάτι που οι Έλληνες έκαναν λέει μόνο στους Θεούς (παράβαλε σήμερα τις καλούμενες «μετάνοιες»). Προ αυτού ο Σπαρτιάτης στρατηγός Αγησίλαος, για να πείσει λέει το σατράπη Φαρναβάζο να αντιταχθεί στους Πέρσες και να πάει με το μέρος των Ελλήνων, όταν οι Σπαρτιάτες είχαν εκστρατεύσει στην Ασία, του λέει: «Οι άνθρωποι, Φαρναβάζε, γίνονται φίλοι στις ελληνικές πόλεις και συ τώρα μπορείς να αντιταχθείς στο πλευρό μας, αν θες να ζεις χωρίς να προσκυνάς κανένα και χωρίς να έχεις δεσπότη, απολαμβάνοντας τους καρπούς της περιουσίας σου, γιατί η ελευθερία είναι ισάξια όλων των αγαθών του κόσμου. Ακόμη αν έχει λεφτά τι άλλο θέλεις; Είσαι απόλυτα ευτυχής.» (Ξενοφώντας, Ελληνικά Δ’)
3) Ο Ηρόδοτος, σχετικά με τα ήθη και νοοτροπία των Περσών σε σχέση με τους Μακεδόνες και τους άλλους Έλληνες, αναφέρει: «Όταν λοιπόν αυτοί οι Πέρσες απεσταλμένοι έφτασαν και παρουσιάστηκαν μπροστά στον Αμύντα, απαιτούσαν να δώσει γη και ύδωρ στο βασιλιά Δαρείο…… και εκείνος ετοίμασε μεγάλο δείπνο… Κι όταν απόφαγαν οι Πέρσες το έριξαν στο πιοτό κι είπαν τα εξής: Ξένε Μακεδόνα, εμείς οι Πέρσες έχουμε ένα συνήθειο, όταν στρώνουμε τραπέζι μεγάλο, βάζουμε τότε να καθίσουν δίπλα μας και τις αγαπητικιές μας και τις νόμιμες γυναίκες. Εσύ λοιπόν, μια και μας δέχτηκες με τόσο καλή διάθεση και μας φιλοξενείς πλουσιοπάροχα και δίνεις γη και ύδωρ στο βασιλιά Δαρείο, συμμορφώσου με τις δικές μας συνήθειες». Σ’ αυτά αποκρίθηκε ο Αμύντας «Πέρσες, εμείς δεν έχουμε αυτή τη συνήθεια, αλλά μια και εσείς που είστε αφεντικά ζητάτε κι ετούτο, θα το έχετε.» ……… και μόλις ο Αμύντας αποσύρθηκε, ύστερα από παράκληση του γιου του Αλέξανδρου, λέει στους Πέρσες «Ξένοι μου, δεν υπάρχει για σας κανένα πρόβλημα μ’ αυτές τις γυναίκες….. αν δεν έχετε αντίρρηση, αφήστε τις, να πάνε να λουσθούν και θα σας έρθουν λουσμένες». Αυτά είπε, κι οι Πέρσες τα καλοδέχτηκαν. Κι ύστερα, μόλις οι γυναίκες βγήκαν, ο ίδιος ο Αλέξανδρος πήρε αμούστακα παλικάρια, πόσες ήταν οι γυναίκες, τόσα τους έντυσε με τα ρούχα των γυναικών, τους έδωσε κοντομάχαιρα και τους πέρασε μέσα, και περνώντας τους έλεγε στους Πέρσες τα εξής» Πέρσες, μη πείτε πως η φιλοξενία που σας προσφέρουμε δεν είναι μια πανδαισία με όλα της….. τις μητέρες και τις αδελφές μας σας τις χαρίσουμε μ’ όλη μας την καρδιά, για να ξέρετε πως έχετε από όλες τις τιμές που σας αξίζουν, ακόμη στο βασιλιά που σας έστειλε κάντε γνωστό πως ένας Έλληνας, ο αντιβασιλιάς των Μακεδόνων, σας καλόστρωσε και το τραπέζι και το κρεβάτι.» Ο Αλέξανδρος ύστερα απ΄αυτά τα λόγια έβαλε δίπλα σε κάθε Πέρση να καθίσει ένας Μακεδόνας – τάχατε γυναίκα κι αυτοί, μόλις οι Πέρσες έκαναν να τους χαϊδέψουν, τους καθάρισαν.» (Ηρόδοτος Ε 17-22)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου