Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ

Η οἰκογενειακή κατάσταση καί ἡ κοινωνική θέση του ἱστορικοῦ αποτέλεσαν
ἐπίσης αντικείμενο διαφωνίας . Ο ἴδιος ἀναφέρει ὅτι ήταν γνήσιος Ἀθηναῖος ( (Α΄ 1 καί Ε΄ Ἕ 26), 26), ἐνῶ , με βάσῃ νόμο που ἴσχυε στην Αθήνα ἀπό τό 451 π . Χ ., δεν θα μπορούσε νᾷ αναλάθει τό ἀξίωμα του στρατηγοῦ , ἄν καί οἱ δύο γονεῖς του δεν ήταν Ἀθηναῖοι . Ὅπως παραδίδει ὁ ἴδιος ( Δ' ( Δ' 105), 105), κατεῖχε μεταλλεία χρυσοῦ στις ακτές ἀνάμεσα στῇ Θάσο καί τήν Αμφίπολη, , στις όχθες του Στρυμόνα , περιοχή ἡ ὁποία κατά τήν ἀρχαιότητα θεωρείτο τμῆμα τῆς Θρᾴκης . Η θέση τῶν μεταλλείων του ταυτίζεται σήμερα με τήν τοποθεσία Σκαπτή Ύλη. . Η κατοχή τῶν ὀρυχείων οφειλόταν πιθανότατα στῇ συγγένεια τῶν προγόνων του με ἐπιφανείς θρᾷκες ἡγεμόνες , ὁπότε θα πρέπει νᾷ γίνει δεκτή ἡ συγγένεια του με τόν Μιλτιάδη καί ἡ σύνδεση του με τούς ἀριστοκρατικούς κύκλους τῆς Ἀθήνας , καθώς μόνο ἰσχυρά γένη εὐγενῶν είχαν τῇ δυνατότητα νᾷ συνάπτουν γάμους με ηγεμονικές οικογένειες ἐκτός τῆς πόλης τούς . Τῇ συνήθεια αὐτή τερμάτισε ὁ νόμος του 451 π . Χ ., ὁ ὁποῖος περιόρισε τῇ δυνατότητα τῶν πλούσιων Ἀθηναίων με ἀριστοκρατική καταγωγή νᾷ συνάπτουν συνοικέσια ἐκτός τῆς πόλης τούς , τά ὁποία μπορούσαν νᾷ οδηγήσουν στῇ δημιουργία συμμαχιῶν επικίνδυνων για τό δημοκρατικό πολίτευμα . Υποστηρίχθηκε ὅμως καί ἡ αντίθετη άποψη, , ὅτι δηλαδή ὁ Θουκυδίδης ἀνῆκε στῇ νέα ανερχόμενη τάξῃ , ἡ ὁποία αναδείχθηκε ἀπό τήν κυριαρχία τῶν δημοκρατικῶν ἰδεῶν καί τήν πολιτική του Περικλή. . Σύμφωνα με αὐτή τήν ἐκδοχή , ὁ ἱστορικός συγκαταλεγόταν στους δυναμικούς επιχειρηματίες, , που ευνόησαν τήν οἰκονομική άνθηση τῆς Ἀθήνας κατά τόν 5 ο αἰῶνα π . Χ ., καί τά μεταλλεία στῇ Θρᾴκη αποκτήθηκαν με παραχώρηση του δήμου τῶν Ἀθηναίων μετά τήν αφαίρεση τῆς εκμετάλλευσης τῶν μεταλλευμάτων του Παγγαίου ἀπό τούς Θασίους τό 463 π . Χ . ὡς τιμωρία για τήν ἀποστασία τούς ἀπό τήν Ἀθηναϊκή συμμαχία . Τελείως απίθανη θεωρεῖται ἡ ἐκδοχή του Μαρκελλίνου, , σύμφωνα με τήν ὁποία ὁ ἱστορικός απέκτησε τά μεταλλεία μετά τόν γάμο του με γυναῖκα ἀπό τήν περιοχή , καθώς αὐτό , με βάσῃ τόν νόμο του 451 π . Χ ., θα στερούσε ἀπό τούς ἀπογόνους του τά πολιτικά δικαιώματα στην Αθήνα .

Στην άποψη ὅτι ὁ Θουκυδίδης ἀνῆκε στην ὁμάδα τῶν νέων καί αυτοδημιούργητων Ἀθηναίων συντείνει αφενός ἡ έμφαση που δίνει στην οἰκονομική διάσταση τῆς ἱστορίας καί τήν ἀνάγκη εξασφάλισης τῆς οἰκονομικῆς ἰσχύος καί αφετέρου ὁ ἔπαινος που περιλαμβάνει στον επιτάφιο του Περικλή για ὅσους προσπαθούν νᾷ απαλλαγούν ἀπό τῇ φτώχεια ( (Β΄ ( 40). 40). 40). Τά στοιχεῖα αὐτά ὅμως δεν ἀποτελοῦν απόλυτη απόδειξη τῆς μή ἀριστοκρατικῆς καταγωγῆς του Θουκυδίδη , ὁ ὁποῖος σε ἄλλα σημεῖα φαίνεται νᾷ εἶναι επηρεασμένος ἀπό τις αριστοκρατικές ἀντιλήψεις . Εἶναι φανερό στο έργο του ὅτι δεν ἔτρεφε συμπάθεια για τόν Κλέωνα , τόν ἡγέτῃ τῆς ἀκραίας δημοκρατικῆς παράταξης καί μεγαλύτερο πολιτικό παράγοντα τῆς Ἀθήνας για ἔνα διάστημα μετά τόν θάνατο του Περικλή, , ἀλλά καί κυριότερο εκπρόσωπο τῆς νέας ανερχόμενης τάξῃς ἐπιχειρηματιῶν καί ἐμπόρων , οἱ ὁποῖοι ήλθαν σε ρήξη με τήν παραδοσιακή γαιοκτητική ἀριστοκρατία . Παρότι ὁ Θουκυδίδης ἀναγνωρίζει στον Κλέωνα τήν επιτυχία του στην Πύλο καί τήν περιγράφει με τῇ συνηθισμένη του ἀντικειμενικότητα , ἀποκαλύπτεται ὅτι θεωρεῖ πως ἔχει ἐλάχιστα κοινά σημεῖα με ἐκεῖνο τόν επιτυχημένο δημαγωγό. .